Ένας κασιώτης από το Μπρόνξ...στην Νάξο - Tου Μανώλη Δημελλά

Δεν γλυτώνεις από καρπάθιους και κασιώτες! 'Οποια πέτρα σηκώσεις από κάτω θα βρείς τουλάχιστον από έναν!

Έτσι και στη Νάξο, ξεκινήσαμε μια αποστολή για το πρωινό του Μέγκα, με θέμα τον τοπικό αγροτικό συνεταιρισμό και το μυστικό της επιτυχίας του.

Ο 11 χρόνια πρόεδρος της ενώσεως Δημήτρης Καπούνης, και ο αντπρόεδρος Ιάκωβος Βαλέρης, ξεκίνησαν πρώτοι την ξενάγηση στις εγκαταστάσεις και στα προϊόντα. Περιμέναμε λοιπόν τον Γενικό Διευθυντή του Συνεταιρισμού, για να μας περπατήσει στα μυστικά των συμβόλων του νησιού. Της πατάτας αλλά και της γραβιέρας Νάξου.

Ο Λευτέρης Σάρδης δεν άργησε να φανεί! Από τις πρώτες κουβέντες κάτι δεν πήγαινε καλά...

Μας συστήθηκε περήφανα, αφού κι αυτός είναι θαλασσινός, ένας νησιώτης, και έπειτα προχωρήσαμε στα προϊόντα του συνεταιρισμού με τα 3.650 μέλη, από τη Νάξο και τα τριγύρω κυκλαδονήσια. Οι αριθμοί είναι εντυπωσιακοί και δεν λένε ψέμματα!

Το νησί έχει 9.500 βοοειδή (4.500 είναι μόνο οι αγελάδες), αλλά και 130.000 αιγοπρόβατα, και παράγει, μεταξύ των πολλών γαλακτοκομικών προϊόντων, την μοναδική γραβιέρα Νάξου, ένα τυρί ξακουστό σε όλο τον πλανήτη. Και δεν είναι μόνο αυτά, ακολουθεί η πατάτα της Νάξου. Με παραγωγή που φτάνει τα 8.000.000 κιλά τον χρόνο! Από εδώ ξεκινούν οι ελληνικοί σπόροι, που φυτεύονται σε όλη την επικράτεια της χώρας, αφού το μοναδικό σποροπαραγωγικό κέντρο πατάτας είναι ναξιώτικο.

Ο συνεταιρισμός απασχολεί περίπου 90 μόνιμους εργαζόμενους ενώ με τους εποχικούς ο αριθμός αυξάνεται και φτάνει στους 120. Το 2008 ο συνεταιρισμός είχε τζίρο 8.000.000 ευρώ ενώ για το 2014 έφτασε τα 18.000.000 ευρώ! Έτσι αποδεικνύεται ότι ακόμη και μέσα στην καρδιά της κρίσης ο πρωτογενής τομέας παραμένει η ουσιαστική πρόκληση και ευκαιρία για εκείνους που σηκώνουν μανίκια στο χωράφι. Και ίσως αξίζει να αναφέρουμε ότι το ΔΣ του συνεταιρισμού είναι άμισθο!

Και ενώ ο Λευτέρης Σάρδης μας γυρνούσε στο αναβαθμισμένο πρατήριο του συνεταιρισμού, που βρίσκεται στο κέντρο της χώρας της Νάξου, και ενώ μας έδειχνε την ναξιώτικη παραγωγή, τα μάτια μας έπεσαν πάνω στις κασιώτικες κουλούρες! Τα "στολίδια" της Κάσου βρίσκονται στην πρώτο-πρώτο ράφι μπροστά στην είσοδο. Θέλεις-δεν θέλεις θα τις δεις!

Τι δουλειά έχει η Κάσος μέσα στην καρδιά της Νάξου;

Ο Λευτέρης Σάρδης δεν κρατήθηκε, είναι ένας κασιώτης από εκείνους που έχουν κάνει το περίγραμα του νησιού της Κάσου τατουάζ μέσα στη ψυχή τους!

Γεννημένος και μεγαλωμένος στην Αμερική, σε μια γειτονιά του Μπρόνξ γεμάτη από κασιώτες, ο Λευτέρης είναι φίλος του Φραγκίσκου Σοϊλη αλλά και του καρπάθιου Μανώλη Οικονομίδη.

Αν και ο πατέρας του κατάγεται από τη Κίμωλο, όλη τη δουλειά την έκανε η μητέρα του Ειρήνη, το γένος Ιερομόναχου, που είναι από το Πόλι της Κάσου και εκείνη φρόντισε να βάλει το νησί μέσα στο αίμα του Λευτέρη. Άλλωστε ακόμη και η σύζυγος του Νίνα (γένος Καμπούρη από το Αρβανιτοχώρι) είναι καθαρή κασιώτισσα!

Ο Λευτέρης Σάρδης σπούδασε οικονομικά στην Αμερική και επέστρεψε στην Ελλάδα μόλις πριν από μια δεκαετία, πρώτα πέρασε από ναυτιλιακές επιχειρήσεις, αλλά με την επαγγελματική εμπειρία (ίσως και το θαλασσινό του αίμα) κέρδισε τη θέση του Γενικού Διευθυντή στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Νάξου, που από το τέλος 2014 έχει τη μορφή εταιρίας Α.Ε. και ανοίγει φτερά σε κάθε άκρη του πλανήτη.

Δεν είναι ο μοναδικός κασιώτης της Νάξου, πιο παλιά "μετανάστρια" φαίνεται να είναι η κα Βιργινία Μουντάλου, που ζει 40 χρόνια στον Απείρανθο. Αλλά και ο Παύλος Κονταξής, ψαράς στη χώρα, είναι κασιώτης.  

Το μπλέξιμο είναι λίγο περίεργο, οι φιλότιμοι ναξιώτες μιλούσαν για το ευλογημένο νησί τους και τα μοναδικά προϊόντα τους και ο Λευτέρης Σάρδης συμφωνούσε, αλλά με κάθε ευκαιρία υπενθύμιζε και την Κάσο. Την άγρια και παρθένα ομορφία της.

Μπορεί να είναι πάνω στην άγονη γραμμή, νησιά μισοξεχασμένα από την Αθηνοκεντρική Ελλάδα, αλλά φτάνει να μπει στο αίμα σου λίγη από την αρμύρα της Κάσου ή της Καρπάθου, για να την κουβαλάς παντοτινά μέσα σου, και σε κάθε ευκαιρία να σκορπάς τη γεύση της στον αέρα.

(Την αποστολή στη Νάξο θα την δείτε στην πρωινή εκπομπή του Μέγκα!  

Μάνος Μπανασάκης

Γιάννης Μπουσμπουρέλης

Μανώλης Δημελλάς).